هگمتانه، گروه گفت‌وگو: راه‌اندازی فناوری چراغ‌های راهنمایی و رانندگی هوشمند در شهر همدان باعث شده در مسیرهایی کنترل ترافیک را شاهد باشیم و منتظر بمانیم توسط مدیریت شهری سایر مسیرها هم به این امکانات متصل شوند.
به گزارش هگمتانه؛ با گسترش تکنولوژی‌هایی نظیر اینترنت و هوش‌مصنوعی شکل زندگی در عصر جدید تغییرات بسیاری داشته است. تکنولوژی‌های نوین زندگی را برای انسان‌ها آسوده و راحت‌تر نموده و افزایش نظارت‌ها، امنیت و ایمنی بالاتر را به ارمغان آورده است.
شهر هوشمند یکی از مفاهیمی است که در سال‌های اخیر مطرح می‌شود و یکی از سناریوهای اصلی شهر هوشمند نیز سیستم‌های رانندگی و نظارت ترافیک هوشمند است و چراغ راهنمایی و رانندگی هوشمند نیز از مهم‌ترین بخش‌های یک شهر هوشمند برای افزایش ایمنی و امنیت رانندگان محسوب می‌شود.
با گسترش شهرنشینی و حجم بالای خودروها در هر شهر، ترافیک به یک معضل همیشگی برای شهرهای بزرگ و کوچک تبدیل شده است. روزانه ساعت‌ها، در ترافیک‌های کلافه کننده تمام شهرها هدر می‌رود و این به معنی مصرف سوخت بیشتر، آلودگی هوا، از دست رفتن زمان مفید افراد، کلافگی، خستگی و کاهش آسایش و کیفیت زندگی شهروندان است.
از راه‌حل‌های مفید کاهش ترافیک‌ها هوشمندسازی چراغ‌های راهنمایی و رانندگی به شمار می‌آید. همه ما تجربه ایستادن طولانی پشت چراغ‌های قرمز را داشته‌ایم در حالی که حجم ترافیک چهارراه‌ها به صورتی یکسان نبوده اما زمان‌بندی چراغ‌های راهنمایی یکسان است و این موضوع به علت یکسان بودن زمان‌بندی این چراغ‌ها است.
چراغ‌های راهنمایی عادی به صورت دستی و به وسیله اپراتور زمان‌بندی می‌شوند و این موضوع سبب می‌شود که زمان سبز یا قرمز بودن چراغ‌ها در تقاطع‌ها ناعادلانه باشد. چراغ راهنمایی هوشمند یک سیستم مبتنی و وابسته به تکنولوژی‌های مختلف است که زمان‌بندی سبز و قرمز بودن چراغ‌ها در هر تقاطع را با توجه به حجم ترافیک هر بخش مشخص می‌کند.
در واقع در شهر‌های هوشمند همه‌ چیز ساده‌تر، ارزان‌تر و سهل‌تر پیش می‌رود؛ البته به شرطی که زیرساخت مناسب و قابل اتکا آن فراهم آمده باشد.
در شهر هوشمند علاوه ‌بر وجود فناوری‌ها، شبکه‌های حسگر و پایگاه‌های اطلاعاتی در همه‌ جای شهر برای شهروندان باید قابل استفاده باشد. شهر آگاه و هوشمند باید روح هم داشته باشد؛ به همین دلیل است که ساختمان‌ها و خدمات هوشمند در شهر به شهروندان هوشمند فعال نیاز دارد و بنابراین «شهروندان هوشمند» افرادی هستند که تصمیمات عاقلانه و پایداری با احتساب منفعت جمعی و مدیریت منابع می‌گیرند که به کیفیت زندگی عمومی شهری و معابر عمومی و فضاهای عمومی کمک می‌کند.
اخیرا یکی از طرح‌های مهم شهرهایی مثل همدان، در راستای توسعه، هوشمندسازی تقاطع‌ها با توجه به حجم افزایش تردد خودروها و وسایل نقلیه بوده که به دلیل نرخ بالای رشد جمعیت اجرای این طرح بسیار حائز اهمیت است.
برای مدیریت شهری امروز دیگر نمی‌توان به روش‌های سنتی گذشته تکیه کرد، چرا که پاسخ‌گوی میزان نظم‌دهی در مدیریت ترافیک را به هیچ وجه نخواهد داشت. در این راستا با توجه به اینکه در شهر همدان ترافیک در ساعت‌های مختلف آهنگی متفاوت دارد، برای کاهش مصرف سوخت، مدیریت زمان شهروندان، کاهش آلودگی هوا و جلوگیری از هدر رفتن منابع مادی و ساعت‌‌‌ها وقت شهروندان تقاطع‌هایی از شهر به عنوان گلوگاه‌های ترافیکی توسط سیستم‌های هوشمند، چراغ‌های راهنمایی تجهیز شده‌اند.
اکنون 12 تقاطع‌ از شهر همدان به سیستم هوشمندسازی تجهیز شده که در راستای مدیریت ترافیک و کاهش زمان انتظار خودروها مؤثر است چرا که یکی از اقدامات آگاهانه که سرعت شبکه معابر را پایین می‌آورد، ایجاد تقاطع‌های چراغ‌دار است.
می‌توان گفت که یکی از سیاست‌هایی مدیریت شهری همدان در راستای مدیریت بهتر سرعت معابر ایجاد تقاطع‌های چراغ‌دار است که در کنار توسعه حمل‌ونقل همگانی و ترویج خطوط انبوه‌بر، راه‌اندازی این تقاطع‌ها و هوشمندسازی آن‌ها بسیار حائز اهمیت خواهد بود.
شایان ذکر است، از جمله اقداماتی که آگاهانه سرعت شبکه معابر را پایین می‌آورد، تقاطع چراغ‌دار است و اقتضای ایجاد این تقاطع کنترل شده در معابر پر رفت‌وآمد، هوشمندسازی است که تأخیر و طول صف خودرو را کاهش داده و انضباط بهتری ایجاد کند.
در گذشته راهبرد این بود که تقاطع‌ها بسته و دوربرگردان احداث شود تا به‌ تبع آن سرعت در شبکه معابر بالا برود، اما در حال حاضر این نگاه ایجاد شده که به‌ تدریج باید تقاطع‌های چراغ‌دار در شهر را افزایش داد. اخیرا استقبال شهروندان همدانی پس از هوشمندسازی تقاطع بهشت، باعث شد برخی تقاطع‌های شهر همدان هم در دستور کار شهرداری قرار گیرد به نحوی که هوشمندسازی 12 تقاطع شهر مورد توجه قرار گرفته است.
به گفته شهردار همدان آغاز تداوم این هوشمندسازی‌ها گامی بزرگ در حوزه ترافیک بوده و از اهمیت بالایی در شهر همدان برخوردار است.
سید مسعود حسینی در این خصوص در گفت‌وگو با هگمتانه اظهار کرد: با توجه به اهمیت و نقش و تأثیرات ترافیک در زندگی روزانه مردم و احصا مشکلات ناشی از آن، با همراهی شورای اسلامی شهر، برنامه‌ریزی و ریل‌گذاری مناسبی در سال 1402 صورت گرفت و هوشمندسازی تقاطع‌ها به عنوان دستور کار تعریف شد. وی تصریح کرد: بعد از جلسات متعدد کارشناسی و بررسی روش‌های مختلف مقرر شد با توجه به حساسیت مسأله، تقاطع بهشت به عنوان آزمونه، هوشمند شده و نتایج بررسی شود که این اتفاق در پاییز سال 1402 اتفاق افتاد.
شهردار همدان با بیان اینکه هوشمندسازی تقاطع بهشت با تأیید پلیس و سایر مراجع ذی‌صلاح منجر به نتایج خوبی شد، افزود: بنابراین مصمم شدیم طرحی کلی و بزرگ در شأن مردم همدان، تدارک ببینیم.

   ابتدای امسال اجرای طرح هوشمندسازی تقاطع‌ها آغاز شد
وی با اشاره به اینکه 12 تقاطع مهم و اصلی شهر انتخاب و در این حوزه مشخص و بعد از تهیه اسناد و مشخصات فنی لازم و طی تشریفات لازم با تعریف بودجه‌ای بالغ بر 130 میلیارد ریال به مناقصه گذاشته شد عنوان کرد: یکی از بهترین و صاحب‌نام‌ترین شرکت‌های واجد شرایط، برنده مناقصه شد و مراحل اجرایی از ابتدای امسال آغاز و با همت سازمان مدیریت و مهندسی شبکه حمل و نقل و ترافیک شهرداری، با قدرت به پیش رفت که در مراحل پایانی است. حسینی گفت: سامانه‌هایی که برای هوشمندسازی تقاطع‌ها به کار گرفته شده، از آخرین، بهترین و متناسب‌ترین روش‌ها و با استفاده از روش حلقه‌های مغناطیسی است.
وی بیان کرد: این حلقه‌ها یا لوپ‌ها در اطراف خود میدان‌های الکترومغناطیسی تشکیل می‌دهند و با عبور خودروها از روی حلقه، شدت این میدان تغییر می‌کند و عبور خودرو از روی آن تشخیص داده می‌شود.
شهردار همدان خاطرنشان کرد: همچنین اطلاعات مربوط به عبور خودرو در معابر تقاطع جمع می‌شود و با تکمیل طرح و راه‌اندازی نرم‌افزار عملکرد تقاطع‌ها به صورت یکپارچه و با در نظر گرفتن وضعیت ترافیکی تقاطع‌های مجاور مدیریت خواهد شد.

  هوشمندسازی دو تقاطع به زودی
وی گفت: 10 تقاطع از 12 تقاطع مورد نظر به بهره‌برداری رسیده و دو تقاطع دیگر نیز در ایام پیش‌رو به بهره‌برداری می‌رسد و به مردم همدان تقدیم خواهد شد. حسینی با اشاره به اینکه تقاطع‌های شریعتی، شکریه، پاستور، شهیدان دیباج، میدان جهاد، حبیبی، میدان پروانه‌ها، پژوهش، میدان بعثت و بهشت براساس زمان‌بندی انجام شده و برخی دیگر در حال اتمام است افزود: سطح فناوری و کیفیت نرم‌افزاری این سامانه‌ها براساس بهترین فناوری روز دنیاست و در کشور بی‌نظیر است.

   هوشمندسازی تقاطع‌ها گامی مهم در کنترل ترافیک شهر همدان
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی شهرستان همدان نیز هوشمندسازی تقاطع‌های شهر را از سوی شهرداری همدان کاری مهم برشمرد و اظهار کرد: در حال حاضر 12 تقاطع پرترافیک انتخاب و اقداماتی در راستای هوشمندسازی آنها صورت گرفته است.
سرهنگ ابراهیم فارسی با اشاره به اینکه کار عملیاتی هوشمندسازی تقاطع‌های شهر همدان ابتدای امسال با شناسایی 12 نقطه پرترافیک آغاز شد گفت: در مرحله اول هوشمندسازی تقاطع‌هایی مدنظر بوده که کار اجرایی شده و تقاطع‌هایی وارد مدار شده‌اند.
وی تأکید کرد: در حال حاضر 30 درصد کار به شبکه متصل شده و اگر پروژه به شکل کامل راه‌اندازی شود، کار خوبی در شهر همدان صورت می‌گیرد و شرایط ترافیکی این شهر را بهتر خواهد شد.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی شهرستان همدان بیان کرد: چراغ راهنمایی هوشمند یک سیستم مبتنی و وابسته به تکنولوژی مختلف است که زمان‌بندی سبز و قرمز بودن چراغ‌ها در هر تقاطع را با توجه به حجم ترافیک هر بخش مشخص می‌کند.
وی با تأکید بر اینکه در تقاطع هوشمند گویی نیروی انسانی مدیریت کار را بر عهده گرفته است و حرکت خودروها را کنترل می‌کند افزود: اگر تمام تقاطع‌های شهر همدان به شبکه متصل شود، حجم بالایی از تردد خودروها کنترل خواهد شد و روان‌سازی را در شهر شاهد خواهیم بود.
فارسی خاطرنشان کرد: هر چراغ هوشمند می‌تواند یک چهار راه را کنترل کند و حال اگر تمام یا بخش عمده‌ای از چراغ‌های راهنمایی یک شهر به وسیله سیستم‌های هوشمند کنترل شوند، گام مهمی در کاهش ترافیک برداشته می‌شود.

  کاهش 40 درصدی تصادفات فوتی همدان
وی در ادامه به اقدامات صورت گرفته با همکاری سازمان‌هایی نظیر شهرداری در راستای کاهش ترافیک و تصادفات در شهر همدان اشاره کرد و افزود: در این راستا کاهش 40 درصدی تصادفات فوتی در همدان طی پنج سال اخیر بی‌سابقه بوده است.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی شهرستان همدان اظهار کرد: طبق آمار رسمی پزشکی قانونی استان، وقوع تصادفات فوتی در شهرستان همدان طی 7 ماهه امسال نسب به مدت مشابه سال گذشته حدود 40 درصد کاهش داشته که این میزان در 5 سال اخیر بی‌سابقه بوده است.
وی بیان کرد: بیشترین کاهش تصادفات فوتی مربوط به مرداد و شهریورماه بوده که همین امر منجر به کسب رتبه برتر همدان در بین استان‌های کشور شده است. فارسی با تأکید بر اینکه این مهم در حالی محقق شده که اقدامات و همکاری بسیار خوبی از جانب پلیس راهنمایی و رانندگی و سایر متولیان ترافیک نظیر فرمانداری و شهرداری صورت گرفته است ادامه داد: می‌توان از مهمترین موارد به پیگیری و انجام مصوبات شورای ترافیک که از سال 1399 مسکوت مانده بود و اصلاح و ایمن‌سازی 48 نقطه حادثه‌خیز که از سال‌های گذشته اقداماتی انجام گرفته بود اما کافی نبود، به نحوی که در حال حاضر پس از یک سال حدود 22 نقطه کاملاً ایمن‌سازی شده، اشاره داشت.
وی با اشاره به اینکه باقی موضوعات نیز با پیشرفت و اصلاح خوبی در حال پیگیری است افزود: آشکارسازی و نصب علائم هشدار دهنده در تمامی نقاط کور و پرتصادف شهر همدان، با توجه به اینکه بیشترین آمار تصادفات این شهر مربوط به تخطی از سرعت مطمئنه از جانب کاربران ترافیک بوده، از دیگر اقدامات مهم است.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی شهرستان همدان با بیان اینکه در اجرای روش‌های آرام‌سازی ترافیک تعداد 60 کاهنده سرعت در بسیاری از معابر پرتصادف شهر برابر فصل 6 آئین‌نامه طراحی معابر احداث شده است افزود: هوشمندسازی بیش از 13 تقاطع که دارای چراغ فرماندهی بوده، نصب و راه‌اندازی 6 دوربین طرح زوج و فرد، 4 سامانه طرح ورود به میدان، نصب 16 دوربین ثبت تخلف سرعت و 4 دوربین طرح زوج و فرد جدید که مراحل پایانی راه‌اندازی را طی می‌کنند از اقداماتی ابوده که در راستای کاهش تصادفات صورت گرفته است. وی به شناسایی 62 نقطه مستعد تصادفات احتمالی در آینده اشاره کرد و افزود: راهکارهای ایمن‌سازی نهایی که در حال زمان‌بندی برای اجراست، نیز ارائه شده است.

  طرح‌های ضربتی در خصوص برخورد با رانندگان پرخطر
فارسی با اشاره به حضور مستمر گشت‌های پلیس در معابر حادثه خیز و پر تصادف گفت: بررسی روشنایی معابر در شب‌ها توسط پلیس راهنمایی و رانندگی با تعامل سازنده بین پلیس و مسؤولین برق استان منجر به تعویض سامانه‌های قدیمی و استفاده از لامپ‌های "ال ای دی" جدید شده به نحوی که بیشتر معابر اصلی و پر تردد شهر در حال حاضر دارای روشنایی مناسب هستند و همین امر موجب کاهش میزان تصادفات طی شب‌ها شده است.
وی بیان کرد: طرح‌های ضربتی در خصوص برخورد با رانندگان پرخطر در سطح معابر شهر طی ساعات مختلف شبانه روز و مخصوصا ساعات پایانی شب ایام مختلف هفته اجرایی شده است.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی شهرستان همدان به بررسی علل وقوع تصادفات و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش تصادفات در شورای ترافیک اشاره کرد و افزود: افزایش برخورد با تخلفات موتور سیکلت‌سواران متخلف به میزان قابل توجهی نسبت به مدت مشابه سال قبل از جمله اقدامات در راستای کاهش تصادفات بوده است.
وی با اشاره به برخورد با تخلفات آلودگی صوتی که موجب سلب آسایش شهروندان در ساعات پایانی شب شده بودند عنوان کرد: در حوزه برقرای نظم عبور و مرور وسایل نقلیه در سطح معابر شهری نیز تمام معابر به صورت نقطه‌ای در حال بررسی هستند.
فارسی خاطرنشان کرد: طبق اولویت‌بندی‌ معابر تقاطع هنرستان، بلوار سردار سلیمانی، میدان پژوهش، خیابان مهدیه، میدان فلسطین، تقاطع خیابان آزاد، میدان رسالت، تقاطع پیشاهنگی، بلوار مطهری، میدان امام حسین(ع)، تقاطع بلوار شاهد، خیابان آرام شرقی، خیابان گلزار، بلوار جانبازان، تقاطع خواجه رشید، خیابان شریعتی، خیابان پاسداران، تقاطع تختی، خیابان 17 شهریور، بلوار خوزستان، میدان امام حسن(ع) تقاطع مسجد امام حسین(ع) در شهرک شهید مدنی، بلوارهای اصلی شهرک الوند، کمربندی مریانج، بعضی از معابر شهرک فرهنگیان و سایر معابر مشخص شده‌اند.
وی با بیان اینکه در این راستا برای تعدادی از معابر شامل میدان شهید مدرس راهکارهایی ارائه شده است افزود: این میدان چندین سال دارای بی‌نظمی طی ساعات مختلف روز بود که با ارائه راهکارهای کوتاه‌مدت تا حدود زیادی مشکل تردد در آنجا حل شده است.
رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی شهرستان همدان با بیان اینکه کار در میدان فلسطین و بلوار اسلامیان نیز همین‌طور پیش رفته است اضافه کرد: برای تعداد زیادی از معابر با نظر مشاورین ترافیک، راهکارهای مناسبی ارائه شده که به دنبال طی مراحل تصویب بوده و برخی از معابر نیز با مطالعات لازم در حال بررسی هستند. وی در خصوص انضباط‌بخشی ترافیک شهری با همکاری سازمان حمل و نقل ترافیک شهرداری شهر همدان گفت: در این راستا اقداماتی نظیر خط‌کشی معابر به میزان 345 هزار کیلومتر، اجرای علائم افقی راهنمایی و رانندگی به میزان 2 هزار و 300 مترمربع، تهیه و نصب سیلندر‌های ترافیکی 7 هزار و 820 عدد، نصب انواع راهبند فلزی 923 عدد، نصب انواع تابلو ترافیکی 773 عدد، نصب بشکه‌های ایمنی در سطح معابر 193 عدد و تهیه نصب سرعت‌گیر 355 عدد انجام شده است.
فارسی با بیان اینکه از سوی دیگر حضور مستمر گشت‌های پلیس راهنمایی و رانندگی در معابر پر ترافیک شهر و برخورد با تخلفات ساکن و سد معبر وسایل نقلیه مهم بوده است افزود: شاهد افزایش دو برابری برخورد میزان این جرائم هستیم.
وی عنوان کرد: بررسی تمام معابر توسط دوربین‌های نظارتی از دیگر اقدامات بوده به نحوی که با افزایش حجم تردد در برخی از معابر به سرعت تیم‌های گشت پلیس راهنمایی و رانندگی در آن محل‌ها حاضر و نسبت به برقراری نظم در عبور و مرور اقدامات لازم انجام می‌شود.